Γιάννη Μαρή, "Το μυστικό του Άσπρου Βράχου"

Φέτος το καλοκαίρι έφερε η τύχη να συναντηθώ με τα βιβλία του Γιάννη Μαρή. Φυσικά, είχα ακουστά το όνομά του: ένας που έγραφε αστυνομικά. Έγραφε «αστυνομικά» τότε που τα αστυνομικά δεν ήταν λογοτεχνία. Ή πάντως δεν ήταν λογοτεχνία άξια να ασχοληθεί μαζί της η σοβαρή κριτική ή να μελετηθεί στα πανεπιστήμια. Κι όμως, διαβάζοντας μέρος της δουλειάς του Μαρή, ανακάλυψα ότι πρόκειται για μία ενδιαφέρουσα περίπτωση συγγραφέα.

Θέλω να ασχοληθώ κυρίως με ένα βιβλίο του, «Το μυστικό του Άσπρου Βράχου. Ναι, συμβαίνει ένας φόνος και, ναι, υπάρχουν κλισέ χαρακτήρες (ο απαίσιος κακός, η γλυκιά καλή, η μοιραία κακιά, ο αθώος καλός). Ωστόσο, ο Μαρής καταφέρνει με αριστοτεχνικό τρόπο να χρησιμοποιήσει και να υπερβεί τα εν λόγω κλισέ, δημιουργώντας αληθινούς χαρακτήρες που ενδιαφέρουν τον αναγνώστη. Οι σελίδες διαβάζονται όχι μονάχα αβίαστα, αλλά και με μεγάλη αγωνία. Οι περιγραφές των σκηνών δράσης, τρεχαλητού, κυνηγητού έχουν τόση δύναμη που με έκαναν π.χ να νομίζω ότι ατ΄αλήθεια άκουγα τον καλπασμό των αλόγων καθώς έτρεχαν στα λασπωμένα χωράφια του τσιφλικιού.

Δεν πρόκειται, όμως, απλώς για ένα καλογραμμένο αστυνομικό μυθιστόρημα, αλλά για ένα κείμενο που άνετα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα θαυμάσιο δείγμα εξαιρετικού, γοτθικού βιβλίου. Έχει όλα τα στοιχεία του συγκεκριμένου είδους: είναι διαβολικό, υπερφυσικό, γεμάτο φόβο, αγωνία, απόγνωση, μελαγχολία, έκπληξη. Η ιστορία συμβαίνει σε ένα γιγαντώδες σπίτι/κάστρο στη Θεσσαλία του 19ου αιώνα, γεμάτο αινιγματικά μυστικά. Όλα κρύβουν κάποιον κακό οιωνό. Κάνει κρύο, έχει υγρασία, οι άνεμοι φυσούν, το τοπίο είναι χειμερινό και μονίμως νυχτερινό. Το σπίτι/κάστρο είναι γεμάτο με κρυφούς λαβυρίνθους, επικίνδυνους διαδρόμους και απροσπέλαστες κάμαρες, ενώ ο πρωταγωνιστής συναντά σε κάθε του βήμα έναν γκροτέσκο, ζωώδη άνθρωπο, έναν χαρακτήρα καταπληκτικό και συγκινητικό, λες και βγαλμένο από μυθιστόρημα του Ουγκώ. Ο υπέρμετρος αισθησιασμός –τόσο στον έρωτα όσο και στον θάνατο- συμπληρώνουν την εικόνα.

Νομίζω ότι η Έμιλι Μπροντέ και τα «Ανεμοδαρμένα Ύψη» της θα ήταν πολύ περήφανα για τον Γιάννη Μαρή.

(Ανακάλυψα στο Internet, ότι είχε γίνει διασκευή του βιβλίου του Μαρή σε αστυνομική σειρά εποχής 12 επεισοδίων διάρκειας 45 λεπτών για την ΥΕΝΕΔ)